1951 онд анхны үндэсний хэмжээний номын сангийн зориулалт бүхий барилга ашиглалтад орж байснаас 73 жилийн дараа салбар номын сангийн үйл ажиллагаа явуулах шинэ барилгаа ашиглалтад хүлээн авлаа.
Өчигдөр болсон нээлтэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх, Соёлын сайд Ч.Номин, гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд нар, үе үеийн утга зохиолын салбарын төлөөлөгчид, соён гэгээрүүлэгч нар оролцсон юм.
Үндэсний номын сангийн шинэ барилгыг нээж үг хэлсэн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх монгол түмний өсөн дэвжиж, өргөжин дэлгэрэхийн бэлгэдэл болсон есийн тоог бэлгэдэж, 99 ширхэг “Дэлгэрэнгүй тайлбартай Монголын нууц товчоон” бүтээлийг өргөн барилаа.
Анх 2008 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Үндэсний номын сангийн шинэ иж бүрэн барилга, байгууламжийг бүтээн цогцлоох тухай зарлиг гарснаар анхны шавыг тавьж, 2014 онд барилгын ажлыг эхлүүлснээр 2024 онд ашиглалтад орж, үйл ажиллагаагаа эхлүүлж байна.
Үндэсний номын сангийн шинэ барилга нь орчин үеийн дэд бүтэц, технологи бүхий 11 давхар, чөлөөт сонголт бүхий төрөлжсөн уншлагын 16 танхимтай, 530 хүнд нэгэн зэрэг үйлчлэх боломжтой, шинжлэх ухаан, технологийн сүүлийн үеийн ололтод тулгуурласан сан хөмрөг, үйлчилгээтэй, уншигчдын тав тухтай орчин нөхцөлийг бүрдүүлсэн, олон улсын номын сангийн стандарт шаардлагад нийцсэн барилга болж байгаа юм.
Үндэсний номын сан нь шинэ салбар номын сангаараа олон нийтийн эрэлт хэрэгцээнд тулгуурлан орчин үеийн ном хэвлэлийг бүрдүүлж, цахим номын сан, олон талт хөтөлбөр үйлчилгээгээр бүх насны уншигчдад үйлчилж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, хүүхэд гэр бүлд чиглэсэн төрөлжсөн үйлчилгээ үзүүлж үйлчилгээнийхээ хүрээ хүртээмжийг тэлж байна.
Монгол Улсын Үндэсний номын сан нь сан хөмрөгтөө байгаа ном хэвлэлийн 534 мянгыг нь шинээр нээж буй салбар номын сандаа шилжүүлж, үлдсэн 3.0 сая орчим судар бичиг, сурвалж судлалын эх хэрэглэхүүн, ном хэвлэлээр Төв байр /хуучин барилга/-д Эрдэм шинжилгээний номын сангийн үйл ажиллагаа эрхлэн явуулна.
